Một bộ phim tài liệu được tạo ra để ca cẩm về mạng xã hội, đó là câu nói bao quát toàn bộ nội dung của The Social Dilemma. Gọi là “mạng xã hội” nhưng thực chất thì phim đã điểm mặt chỉ tên hai ông lớn là Facebook và Google, hai kẻ tội đồ liên tục được xướng tên trong thời gian gần đây làm cho Mark Zuckerberg và Sundar Pichai sắp sửa bị chất vấn thêm lần nữa.
Vấn đề lớn nhất của hai công cụ này thì có lẽ ai nấy cũng đều biết. Nó khai thác, tận dụng triệt để dữ liệu người dùng để thu lợi cho tổ chức. Nhưng không chỉ có vậy, phim sẽ còn đi sâu hơn vào một hệ lụy khác, cụ thể là việc con người đang dần phụ thuộc vào không gian ảo nhiều hơn là thế giới thực, nạn tin giả tràn lan trên Facebook hay một số thứ còn cực đoan hơn nữa. Cụ thể như thế nào thì bạn sẽ rõ khi xem phim.
Mặc dù cách trình bày vấn đề tạo cảm giác u ám quá mức, bởi thực tế thì không phải ai cũng nghiện điện thoại (mình đây chẳng hạn), nhưng dù sao thì cũng không thể phủ nhận “mạng xã hội” đang có nhiều tác động tiêu cực tới “xã hội”, đặc biệt là với giới trẻ. Việc có những cuộc trao đổi như thế này hy vọng sẽ góp phần giúp mọi thứ được cải thiện theo chiều hướng tích cực hơn.
Bên cạnh việc đả động đến các vấn đề nhức nhối của mạng xã hội ngày nay, vốn đã rất cần thiết trước sự thống trị của các ông trùm công nghệ, có hai điều làm nên sự thú vị của The Social Dilemma.
Thứ nhất, phim được đan xen giữa các nhân vật thực tế cùng với các phân cảnh do người đóng. Điều này sẽ làm cho một bộ phim tài liệu trở nên sinh động hơn so với việc chỉ để một nhóm người nhìn thẳng vào máy quay và chém từ đầu đến cuối, nhất là khi đây lại không phải một tác phẩm giật gân như Don’t F**k With Cats.
Và thứ hai, đó chính là việc phim quy tụ một dàn “diễn viên” toàn các sếp lớn đến từ Google, Facebook, Twitter hay Pinterest. Để mời được những nhân vật như vậy thật sự không phải một điều đơn giản. Đáng chú ý hơn nữa, đó là họ thậm chí dám nói ra những điều thầm kín về các tổ chức kia, dĩ nhiên là chỉ trên danh nghĩa “nhân viên cũ” mà thôi.
Tựu chung lại, The Social Dilemma tuy khá tiêu cực nhưng là một tác phẩm đáng xem và đáng suy ngẫm.
Nếu không có sự tồn tại của Netflix thì có lẽ cả đời mình cũng sẽ chẳng bao giờ xem phim tài liệu mất, cùng lắm thì chỉ là xem mấy video ngắn trên Youtube mà thôi. Phải công nhận là nhờ gã khổng lồ streaming này mà thể loại phim vốn rất khô khan giờ đây đã trở nên dễ tiếp cận với khán giả đại chúng hơn.